Een waterkaart uit de jaren twintig van de omgeving van de grote meren.

Germ de Jong

Een duinlandschap (Ameland?) uit 1959 met bijbehorend kattebelletje. Met Dolf wordt Adolf Bouwmeester bedoelt. Tonny is de toenmalige vrouw van Germ de Jong. Ook deze schets werd als ansichtkaart verstuurd naar Sjakoo's tante Lena de Ruiter.

Dialect

Het is of hem een aepe uut de konte skut - er gebeurt iets bijzonders bij hem
Ene achter de vodden zitten - achter iemand aanzitten (letterlijk en figuurlijk)
gien ere an te behaelen - levert geen resultaat op
krimmeneren - klagen
en net geliek wat - stoplap
een roam nemen - iets geweldigs doen
Blokzieliger - iemand uit Blokzijl
dronkend - dronken (met paragogische -d-)
veur de poele grap - zomaar voor de lol
doodsvreter - slecht eter
roppen - hard werken
veniendig; een venient - venijnig; een venijnig eindje mens
leedtien - liedje
brook - broek
teungswoordig - tegenwoordig
haost is nog niet hallef - krijg je te horen als je iets te optimistisch bent

Leo Polak

Op 6 januari 1880 werd in de Woldstraat te Steenwijk de bekende denker, rechtsgeleerde en humanist Leo Polak (1880-1941) geboren.

 

 

 

Willemsoord

Twee verbeeldingen van de vrije kolonie nummer 3: Willemsoord uit de 19de eeuw. Let op de vermoedelijk net nieuw aangekomenen.

Opnieuw Germ de Jong

In 1964 ontving Sjakoo's tante Lena de Ruiter bijgaande nieuwjaarskaart.

Germ de Jong

Kunstenaar Germ de Jong was niet alleen bekend vanwege zijn (duin)landschappen, hij verbeeldde ook graag bloemen. Zoals op bijgaande tekening die als prentbriefkaart, zie het bijgaande kattebelletje, is verstuurd naar Sjakoo's tante Lena de Ruiter. De afbeelding is kennelijk verstuurt vanaf een vakantieadres (Ameland?) en dateert vermoedelijk van begin jaren zestig.

Munten

Vóór de komst van de Romeinen gebruikten de mensen in ons land nog vrijwel geen munten. Veel mensen woonden op boerderijen en konden dus goed in hun eigen onderhoud voorzien.  Als ze iets nodig hadden wat ze zelf niet hadden, verkregen ze dat via ruilhandel. Bepaalde zeer gewilde handelswaar werd over lange afstanden verhandeld. De Romeinen introduceerden de handel met geld in ons land. Zij waren gewend om met geld om te gaan. Doordat de Romeinse soldaten hun soldij in geld kregen uitbetaald, ontstond er ook in Nederland een geldeconomie. De meest voorkomende munten in de Romeinse tijd waren de verschillende koperen munten, maar er waren ook een gouden munt en twee zilveren soorten in omloop. Hierbij eén van deze zilveren munten, een denarius, die in Onna is gevonden.

Chassinetten

Nooit geweten wat een chassinet is: een van binnen uit verlicht transparant voorzetraam met een geschilderde voorstelling of een opschrift. Tegenwoordig hebben we dat ook weer, maar dan worden op kunsstof panelen elektronische afbeeldingen vertoond. Het Nut is opgericht in 1784 (Wikipedia: De Maatschappij tot Nut van 't Algemeen (kortweg 't Nut) is een landelijke vereniging met plaatselijke afdelingen ("departementen"), opgericht in 1784, die zich ten doel stelt het welzijn, in de ruimste zin, van individu en gemeenschap te bevorderen. De vereniging streeft naar individuele en maatschappelijke ontplooiing met een zo hoog mogelijk cultureel gehalte. De Maatschappij hield en houdt zich bezig met zaken die het algemeen belang dienen, zoals onderwijs, ontwikkeling en maatschappelijke discussie. Ze heeft daarmee een bijdrage geleverd aan de democratisering van Nederland. Van begin af aan heeft de Maatschappij zichzelf gezien als een instelling voor volksontwikkeling, en dat betekende - zeker 150 jaar lang - voor ontwikkeling van het "lagere volk", de achtergestelden).
Het feest te Blokzijl waar bijgaand krantebericht over gaat, moet dus plaats hebben gevonden in 1809. Bijgaand een afbeelding van een vergadering van het Nut in de LUtherse kerk te Amsterdam in 1791.

 

Oud nieuws

Het Algemeen Handelsblad van 2 september 1931 meldt dat die ochtend hotel Wieringa werd opgeschrikt door een ongeluk.

Geertje Peeters-de Ruiter en haar moeder Femmigje de Ruiter-Smit. De tuindeuren zijn later vervangen door een raam!

Een mooie foto van het Steenwijkerdiep en de Tukseweg. Sjakoo weet niet uit welk jaar deze opname dateert.

Don Quichotte

Sjakoo kwam rond 1970 met enige regelmaat in de uitgaansgelegenheid Don Quichotte en de daarmee in verbinding staande koffiebar Sancho. De uitbater werkte met een kaart waarop de consumpties werden aangetekend. Bij het naar buiten gaan, diende te worden afgerekend. Dat wilde nog wel eens tegenvallen!
Sjakoo's middelbare school eindfeest werd hier  gehouden. Het etablissement was gesitueerd op de hoek van de Woldstraat en de Brouwersstraat.

Op de hoek van de Bloemstraat en de Gasthuislaan zat jarenlang de smederij van de familie Bos.

Een mooi portret van Sjakoo's oma Femmigje de Ruiter-Smit.

Wie was Jan Jans Ruijter? Het oud-archief van Blokzijl berust te Steenwijk, en onder inventarisnummer 1036 vinden we een verkoopakte, gedateerd 19 december 1625, waarin onze stamvader Jan Jans Ruijter genoemd wordt (de passages .......... zijn helaas onleesbaar) :
Ick Frans Wernharts van Wijen voor Ridderschap ende Steden.................... Staten deser Sandschappers van bedrijf en Scholtus toe Vollenhove ende over Blocksijl, verconden en betuijge mits desen openen be..............gericgtsbrieff gedaen voor mij ende voor...............Wolter Jansen.........ende...........Gerrits en een openen ge.......... gericgte ende geswanner banck, daer ick toe gerecgte.........nae santgerecgte behoorlijck gecomen en erschenen sijn: Evert Engberts ende Pieter Gerrits als...........ten desen nabes...........van de gemenen..............schippers geautoriseert, verschennen voor haer ende hare nacomelingen in Eijgendom voorsz. ende overgedragen hebben toe proufijn van Jan Jansens Ruijters ende Jan Pieters samen.............respectijve huijsvrouwen ende erfgenamen seeckere veurgaende steede off plaetse van omtrent hondert voeten lanck, alwaer aen Noortweren cooperen ende Andries Schoenmaeker end Zuijtweren Hermen Gerrits naestgeërwen sijn streckende voorwaert van de kaije toe.......... ...ande Schipper-straete vrij van eenige uijtgaende renten ende pacgten, als andere parten. Mits conditien ende voorwaerden, dat vercooperen toe haeren fasten beholdenen stelick ende zeunelick toe onderhold van de Kaije alsoo van de palen ende rijen als daer nodicg vereijschee............. men daeraende eenmael de schoijinge te maecken dan vandaer nae cooperen de schoijinge van plancken, sonderpaelen............................................ende toe haeren harte erffelick ende zeuwelijck blijven ende geen meere daer oock cooperen toe eenigen tijden eenige eerde toe verhoginge van hare stede nodicg hadden, sullen vercooperen soodanige eerde, soo wanneer inde Kolck gemoddern voor op de Caeije leperen, omme bij cooperen toe proufijn als vooren gebruijcken te worden. Verderop in dezelfde akte wordt de naam als Jan Jans Ruijter gespeld. De akte gaat nog een tijdje zo door, in een voor de leek welhaast onbegrijpelijk soort Nederlands. De strekking is duidelijk : Jan Jansen Ruijter en Jan Pieters kopen samen met hun echtgenotes een perceel grond aan de Noorderkade. Jammergenoeg staan de namen van die echtgenotes er niet bij, en ook verder bevat de akte geen persoonlijke informatie over Jan Jans Ruijter. Maar klaarblijkelijk bezat hij geld genoeg om een perceel te kopen midden in Blokzijl. In 1638 komen we opnieuw Jan Jansen Ruijter tegen. Nu als vertegenwoordiger (dienaer) van de doopsgezinde gemeente van Blokzijl, die als stroming der Huijskopers bekend staat. Binnen de Vlaamse doopsgezinden is dit de orthodoxe (strenge) stroming, waarbij we aantekenen dat de Vlamingen binnen de Doopsgezinden ook al de orthodoxe richting vertegenwoordigen. Samen met nog 3 andere 'dienaers' koopt hij 'de huijsteede aen de noordercaeij, alwaer ten noorden Pieter Nollen en ten suijden Hendrick Reijners naest gelegen sijn'. Deze grond wordt gekocht om daar een vermaning (kerk) te stichten. We schrijven dan 29 augustus 1638. In Blokzijl waren er rond deze tijd twee grote bevolkingsgroepen, elk met hun eigen herkomst en eigen stroming binnen de doopsgezinden : De Vlamingen - op de vlucht voor de Spaanse inquisitie waren zij in groten getale naar Amsterdam getrokken en van daaruit naar andere Hollandse havensteden en Blokzijl. Voor een groot deel waren deze Vlamingen uit Antwerpen afkomstig. De Waterlanders - de streek boven Amsterdam kende een voornamelijk doopsgezind karakter. In het onbegaanbare en moerassige gebied konden zij zich aan de controle en vervolging door de overheid onttrekken. Meer hierover kunt u lezen in Korte geschiedenis van Blokzijl. Hoewel Jan Jans behoorde tot de Vlamingen hoeft dit niet te betekenen dat hij van oorsprong een Vlaming is. Deze stroming in de leer van de doopsgezinden bestond al veel eerder. In ieder geval lijkt het spoor in eerste instantie richting Noord-Holland te wijzen, en het lijkt me aannemelijk dat we in of rond Amsterdam moeten zoeken naar verdere informatie rond Jan Jans Ruijter! Overigens was Jan Jans Ruijter getrouwd met Aucke Peters, en we komen zijn naam voor het laatst tegen in 1652 als zij als weduwe van Jan Jans Ruijter opnieuw in het huwelijk treedt. Iets van het Blokzijl waarin Jan Jans Ruijter vertoefde kunnen we terugvinden op deze kaart van 1650 :

De Noorderkade, waarvan in beide koopaktes van Jan Jans sprake is, vinden we op deze kaart aan de linkerkant van de havenkolk. Langs de kade zien we een 25-tal huizen naast elkaar met twee dwarsstraten. Daarachter bevindt zich de Schipperstraat die een stuk minder bebouwd is.

Bron: Ruitersporen

In het Rampjaar 1672 overspoelden buitenlandse legers ons land. We waren radeloos, redeloos en reddeloos! De gebroeders De Wit werden gelyncht en de hoop was gevestigd op de jonge stadhouder Willem III. Deze trok zich terug achter de waterlinie en wist uiteindelijk het land terug te veroveren. Bijgaande kaart spreekt voor zichzelf. Een aantal van de door de Fransen veroverderde steden dat hier genoemd wordt, ligt in de huidige bondsrepubliek. Steenwijk is dan kennelijk nog een belangrijke vesting. (Het was in die tijd nog niet evident dat het noorden boven aan de pagina werd weergegeven.)

In 1973 ging Sjakoo studeren in Amsterdam.

Het wapen van de familie Mengelberg.

Sjakoo heeft geen idee wie de drie meisjes zijn die op deze foto pontificaal staan afgebeeld. Hij heeft het idee dat links een jonge Femmie Mol de lens in kijkt.

Wethouder Jacob Smit had een pand in de Vrouwenstraat. Het moet bijgaand huis, of een voorloper daarvan zijn geweest.

Op deze foto zien we Sjakoo's vader, Gerard Peeters, met zijn schoonzuster Enne, de vrouw van zijn jongste broer Ton.